Yapılandırmacı Anlayışın Eğitimdeki Yeri
Eğitimde görülen ezberci, klasik ve geleneksel anlayışının tam karşısında yer alan yapılandırmacı anlayış eğitim hayatına önemli katkılarda bulunmuştur. Yapılandırmacılık, öğrencinin bir bilgiyi öğrenirken aktif olması öğretmenin de yol gösterici olması durumudur. Öğrenilen önceki bilginin üzerine yeni bilginin inşa edilmesidir. Yapılandırmacı anlayışta bilgi pasifken alınamaz, en kalıcı bilgi yaparak yaşayarak kazanılan bilgidir. Öğrenen kişinin aktif olduğu bu anlayışta öğrencinin yaşına, düzeyine uygun, bireysel farklılıkları ve seçimleri göz önünde bulundurularak öğretim yöntem ve teknikleri kullanılmalıdır. Ulaştığı bilgiyi sorgulayan , üzerinde düşünen, hipotez kurabilen bireyler topluma kazandırılmalıdır. Yapılandırmacı anlayışın üç yaklaşımı vardır. Bunlar;
-
Bilişsel Yapılandırmacılık
Yapılandırmacı eğitim de temel olarak ‘Zihinsel Gelişim Kuramı’ nın öncüsü Piaget’i gösterebiliriz. Piaget’e göre zihin dengede kalma eğilimindedir. Bilgi, bireyin çevresiyle etkin etkileşimi sonucu oluşur. İnsanlar bilgiyi örgütleme ve uyum sağlama yoluyla elde ederler . Örgütleme, bilgileri sistemli hale getirme işidir. Fikirleri ve eylemleri bütünleştirmedir. Uyum sağlama ise yaşadığı çevreye uyum sağlamasıdır. Sonradan edindiği bilgiler önceden öğrendiği bilgilerle çelişmiyorsa edinilen bilgi daha çabuk benimsenir. Eğer sonradan öğrendiği bilgi önceden öğrendiği bilgi ile çelişirse zihin dengesizlik yaşar ve bu dengesizliği ortadan kaldırmak için tekrar yapılandırmaya girer. Bunun sonucunda üç durum oluşur. Sonradan edindiği bilgiyi reddeder, değiştirir ve ya olduğu gibi kabul eder.
2) Sosyal Yapılandırmacılık
Sosyal yapılandırmacı anlayışın öncüsü Vygotsky’dir. Birey tek başına değil bulunduğu sosyal çevre sayesinde bilgiyi yapılandırır. Vygotsky’ e göre çocuğun bilişsel gelişiminde sosyal çevrenin payı büyüktür. Çocuk öğrenmeye çevreyle başlar ve sosyal çevreyle etkileşimi sayesinde dili gelişir. Vygotsky ‘yakınsal gelişim alanı’ na önemli katkı sağlamıştır.
KİŞİNİN GERÇEK DÜZEYİ(ZCD): Bu alanda öğrencinin öğretmenin desteğine ihtiyacı yoktur. Kendi kendine geldiği düzeydir.
KİŞİNİN POTANSİYEL GELİŞİM DÜZEYİ: Öğretmen ve ya bir yetişkin yardımıyla gelinen düzeydir.
3) Radikal Yapılandırmacılık
Radikal yapılandırmacığın öncüsü Von Glaserfeld’tir. Bilgiyi kişi deneyimleri yoluyla yaparak yaşayarak öğrenir. Bilgi nasıl ifade edilirse edilsin insan zihni yoluyla yapılandırılır. Nasıl herkesin yaşantısı birbirlerine göre farklılık gösteriyorsa bilgiyi elde etme yolu da farklı olacaktır.
Yapılandırmacılık yaklaşımların temeline bakıldığında hepsinin temelini insan oluşturmaktadır. Öncelikli öğrenim yeri okullardır. Öğretmen sınıfta işbirlikçi öğrenme yoluyla, öğrencilere deneyim sağlayabilecekleri ortam oluşturmalıdır. Öğrenci merkezli bir anlayış benimsenmelidir. Aktif olan çocuk bilgiyi daha kolay yapılandıracak ve yaparak yaşarak kazandığı deneyimlerle bilgiyi öğrenimi kolaylaşacaktır.
